🎳 W Listopadzie W Polu W Sadzie

Dobry start młodym drzewkom w sadzie zapewni odpowiednie ... Dobry start młodym drzewkom w sadzie zapewni odpowiednie podlewanie i spulchnianie wierzchniej warstwy gleby. W połowie maja warto zasilić młode drzewka i krzewy nawozami wieloskładnikowymi. Starsze drzewa i krzewy warto było zasilić już w kwietniu, ale jeżeli jeszcze tego nie zrobiłeś, wykonaj to na początku maja. Zdrowotność roślin i jakość plonu może poprawić też zastosowanie szczepionki Żywa grzybnia mikoryzowa dla drzew owocowych. Mikoryza ułatwia roślinom pobieranie substancji odżywczych z gleby, a zatem pozwala też ograniczyć dawki stosowanych nawozów. To wygoda i oszczędność. Jeżeli maj jest bezdeszczowy szczególnie ważne dla posadzonych wiosną młodych drzewek i krzewów staje się odpowiednio obfite podlewanie, w tym celu wokół drzewka wykonaj tzw. "misę", do której wlej nawet do 10 litrów wody. Lepiej podlać raz obficie niż często po troszeczku. Na początku maja przeprowadź ręczne usuwanie tzw. "pąków zimowych" (zaschnięte pąki jabłoni i grusz, z których nie wyrastają ani kwiaty ani owoce) zaatakowanych przez kwieciaka. To zapobiegnie dalszemu rozprzestrzenianiu się tego szkodnika. Majowe przymrozki mogą uszkodzić kwiaty lub zawiązki owoców. Do ochrony zawiązków kwiatów i zawiązków krzewów możemy wykorzystać agrowłókninę. W sadach dobre rezultaty daje również zadymianie uzyskane dzięki spalaniu ściętych i wysuszonych gałęzi z dodatkiem lekko wilgotnej trawy i torfu. Kontynuujemy letnie cięcie drzew - wiśni, czereśni, jabł ... Kontynuujemy letnie cięcie drzew - wiśni, czereśni, jabłoni, grusz i brzoskwiń. W pierwszych dniach sierpnia przeprowadzamy cięcie jabłonek, których owoce dojrzewają pod koniec sierpnia lub na początku września. Podczas cięcia usuwa się lub skraca silne przyrosty roczne, zasłaniające dostęp światła do owoców w środkowej części korony drzewa. Dzięki temu jabłka będą dorodniejsze. Cięcie prześwietlające wiśni i czereśni przeprowadzamy natomiast po zbiorach, z reguły w drugiej połowie sierpnia. Wycinamy cienkie gałązki, które zbytnio zagęszczają korony drzew. Po zbiorze owoców wykonujemy również cięcie śliw. W celu rozluźnienia i zmniejszenia koron pojedyncze konary wycinamy całkowicie lub skracamy za odpowiednio ukierunkowanym odgałęzieniem. Aby zmniejszyć ryzyko infekcji chorobowych, rany po cięciach smarujemy preparatem Topsin lub Funaben 03 PA (ten drugi szczególnie przyda się na zrakowacenia i zgorzele). Zaraz po zbiorach prześwietlamy krzewy porzeczek, tak aby światło docierało do całego krzewu. Usunięte stare pędy niedługo zostaną zastąpione nowymi. Podobnie postępujemy z krzewami agrestu. Po zbiorze tradycyjnych (nie powtarzających owocowania) malin należy usunąć wszystkie pędy, które owocowały w bieżącym roku. Warto usunąć też nadmiar pędów, które mają owocować w roku przyszłym. Jeżeli zachodzi taka potrzeba, pod koniec miesiąca możemy przeprowadzić cięcie orzecha włoskiego. Planujesz jesienią posadzić drzewka lub krzewy w sadzie? Warto abyś w sierpniu wysiał nasiona roślin na zielony nawóz (np. facelii). Pozwoli to wzbogacić glebę w substancje organiczne i poprawi strukturę gleby - przeczytaj więcej o przygotowaniu stanowiska pod uprawę drzew owocowych. W połowie miesiąca warto założyć na pnie drzew opaski z papieru falistego, pozwolą one wyłapać gąsienice owocówki śliwkóweczki. We wrześniu opaski zdejmiemy i spalimy. Co 3 lub 4 lata powinniśmy sadzić truskawki na nowym stanowisku. Może być to miejsce, w którym wcześniej uprawialiśmy aksamitki, warzywa cebulowe, gorczycę lub rośliny motylkowe. Nie należy natomiast wybierać miejsca, w którym wcześniej uprawialiśmy pomidory. Zagon pod truskawki przygotowujemy z tygodniowym wyprzedzeniem. Glebę przekopujemy i odchwaszczamy. Tuż przed sadzeniem korzenie truskawek warto na 30 minut zanurzyć w wodzie, a po sadzeniu rośliny obficie podlewamy. Truskawki sadzone na początku sierpnia zdążą w tym sezonie się ukorzenić i zawiązać pąki kwiatowe. Wyżej wymieniony Score 250 EC pozwala też ograniczać roz ... Wyżej wymieniony Score 250 EC pozwala też ograniczać rozprzestrzenianie się mączniaka jabłoni. W uprawach amatorskich powinniśmy jednak przede wszystkim ręcznie usuwać liście porażone przez tego patogena. Rozpoznamy je po pastorałowatym wyglądzie i białym, mączystym nalocie. Warto też sprawdzić czy w jabłoni nie zagnieździł się kwieciak jabłkowiec. W tym celu pod drzewem układamy płachtę i potrząsamy gałęziami. Jeżeli z około 35 gałęzi spadnie na płachtę więcej niż 5 chrząszczy, warto zastanowić się nad koniecznością przeprowadzenia oprysków. Na działkach zalecane jest jednak przede wszystkim ręczne usuwanie zaschniętych pąków, w których żerują larwy kwieciaka. Ten sam zabieg przeprowadzamy u gruszy, którą atakuje kwieciak gruszowiec. Przeglądamy również (najlepiej na początku miesiąca) pędy porzeczki czarnej i usuwamy nienaturalnie nabrzmiałe pąki, które zostały zaatakowane przez wielkopąkowca porzeczkowego. Jeżeli na pędzie jest zdeformowana większość pąków, to taki pęd usuwamy w całości. Zabiegi te są ważne, gdyż obecnie w handlu nie ma preparatów skutecznie zwalczających tego szkodnika. Z drzew i krzewów iglastych na sady gruszowe może nalecieć miodówka gruszowa czerwonawa. W efekcie nalotu tego szkodnika liście gruszy są powyginane, ich rozwój jest zahamowany, potem czernieją. Owad ten z reguły nie występuje zbyt liczebnie i posiada tylko jedno pokolenie w roku, dlatego też nie powinien mieć negatywnego wpływu na dalszy rozwój drzew oraz owocowanie. Do roślin sadowniczych zaliczamy także truskawki i poziomki. Wiosenną pielęgnację tych roślin zacznij od usunięcia starych, zaschniętych liści. Potem wzrusz glebę w międzyrzędziach, a także między roślinami w rzędach. Pamiętaj, że truskawki i poziomki mają niewielkie wymagania nawozowe i obfite nawożenie wiosną (szczególnie nawozami azotowymi) jest niekorzystne. Konieczne jest natomiast podlewanie. Jeżeli jest sucho - podlewaj co najmniej raz w tygodniu. Roślinom tym dobrze zrobi też ściółkowanie (pod rośliny z obu stron rzędu podłóż ściółkę ze słomy lub kory drzew iglastych). Początek kwietnia to ostateczny termin przygotowywania d ... Początek kwietnia to ostateczny termin przygotowywania drzew do przeszczepienia. Gałęzie przeznaczone do przeszczepiania skracamy, w zależności od ich grubości, na długość 30 do 60 cm, licząc od miejsca rozgałęzienia. Gałęzie dolne pozostawiamy dłuższe, zaś górne - krótsze. Przewodnik skracamy do przeszczepienia na około 30 cm od ostatniego rozgałęzienia. Miejsce do przeszczepienia wybieramy tak, aby kora była była gładka, wolna od uszkodzeń mechanicznych i bez rozgałęzień. Kończymy zimowe cięcie drzew w sadzie. Do kwietnia możemy opóźnić cięcie gatunków najbardziej narażonych na uszkodzenia mrozowe - śliw, morel, brzoskwiń i nektaryn. Początek kwietnia to ostateczny termin aby przyciąć winorośl (opóźnienie cięcia do kwietnia ma pozytywny wpływ w miejscach szczególnie narażonych na przymrozki). Tnąc winorośl pamiętaj, iż owocuje ona na pędach jednorocznych, wyrastających z pąków położonych na dwuletnich pędach zdrewniałych. Zwlekanie z przycięciem do końca kwietnia lub początku maja spowoduje silny wyciek soków z ran po cięciu i osłabi krzewy, zatem zabieg przeprowadź jak najszybciej. Jeżeli w marcu nie posadziliśmy nowych drzewek, możemy to zrobić również w kwietniu. Drzewka posadzone wiosną przycinamy po posadzeniu nieco silniej, niż te sadzone jesienią. Podczas sadzenia warto zastosować szczepionkę mikoryzową dla drzew owocowych. Zastosowanie szczepionki wzmocni system korzeniowy drzewek i ułatwi roślinom pobieranie składników pokarmowych z gleby (pozwala znacznie zmniejszyć ilość podawanych nawozów). W efekcie rośliny będą silniejsze, zdrowsze, a plon bardziej obfity. Wysadzamy zdrewniałe sadzonki porzeczek i winorośli. Umieszczamy je w glebie na takiej głębokości, aby na powierzchni znajdował się tylko jeden pąk. Jeżeli chcemy rozmnożyć agrest lub winorośl, robimy odkłady poziome. Jeżynę bezkolcową można natomiast rozmnożyć poprzez odkład wierzchołkowy. Zapobiegamy zakażeniu jabłoni parchem oraz mączniakiem. Opryski zwalczające parch rozpoczynamy w fazie wydobywania się z pąków końcowych pierwszych liści. W zależności od pogody, pierwszy oprysk wykonujemy w połowie kwietnia lub na początku maja. Rozprzestrzenianiu się tych chorób sprzyja wilgoć, dlatego opryski wykonuje się przede wszystkim jeżeli padały deszcze. Możemy zastosować fungicydy interwencyjne: Syllit 65 WP, Miedzian 50 WP, Kaptan 50 WP, Penncozeb 80 WP, Score 250 EC, Zato 50 WG. Wrzesień jest obfitym miesiącem, gdyż możemy rozpocząć z ... Wrzesień jest obfitym miesiącem, gdyż możemy rozpocząć zbiory jesiennych jabłek i gruszek. Właściwy termin zbioru owoców przypada na 1 do 2 tygodni przed osiągnięciem dojrzałości. Aby nie przegapić tego momentu, warto obserwować sad i rozpocząć zbieranie, gdy pierwsze owoce samodzielnie zaczną spadać z drzew. Najpierw zbieramy największe owoce, a po około tygodniu pozostałe. Zbieramy również średnio późne i późne odmiany śliw, wczesne odmiany winorośli z uprawy gruntowej, jeżyny, oraz powtarzające odmiany truskawek i malin. Uwaga: orzechy włoskie zbieramy dopiero po opadnięciu z drzewa! Natomiast orzechy laskowe - gdy są w pełni dojrzałe i wypadają z okryw. Po zbiorze orzechy laskowe dosuszamy przez 2-3 tygodnie. Jeszcze zanim rozpoczniemy zbiory warto przygotować pomieszczenie, w którym będziemy przechowywać owoce. Na 3 tygodnie przed terminem składowania pomieszczenie do przechowywania owoców, np. piwnicę, trzeba wybielić. Warto również opryskać pomieszczenia środkiem grzybobójczym, np. Miedzianem, dzięki czemu unikniemy niszczenia owoców w wyniku porażenia chorobami grzybowymi. Powoli zbliża się czas jesiennego sadzenia drzewek i krzewów. Zanim przystąpimy do tej czynności, powinniśmy odpowiednio wcześniej przygotować glebę. Opadłe z naszych drzew owoce i liście z widocznymi objawami porażenia chorobowego trzeba zebrać a następnie głęboko zakopać lub spalić. W ten sposób ograniczamy źródło rozprzestrzeniania się infekcji na lata następne. W bieżącym miesiącu mogą uwidocznić się porażenia wiśni i czereśni przez raka bakteryjnego drzew owocowych oraz brunatną zgniliznę drzew pestkowych. Jeżeli drzewa są silnie porażone należy je usunąć i przygotować się do nowych nasadzeń w październiku. Na pniach śliw warto założyć opaski z papieru falistego (częścią pofalowaną do spodu). To pozwoli nam wyłapać, wychodzące z owoców i schodzące na zimowanie, gąsienice owocówki śliwkóweczki. W tym miesiącu sady wyglądają pięknie, gdyż zakwitają dr ... W tym miesiącu sady wyglądają pięknie, gdyż zakwitają drzewa owocowe. Przyczyną słabego zawiązywania owoców może być brak odpowiedniego zapylacza. Jeżeli nie masz w sadzie odmiany mogącej być zapylaczem, w pobliżu kwitnącego drzewa w wiadrze z wodą ustaw kilka kwitnących pędów odmiany dobrze zapylającej Twoje drzewo. Dla wielu odmian jabłoni (min. Katji, Delikates, Primy, Fantazji, Jonagold, Ligol, czy Szampiona) dobrym zapylaczem jest odmiana James Grieve. Spośród grusz, dla Bonkrety Williamsa, Komisówki i Konferencji dobrym zapylaczem będzie Faworytka. Problemem nie muszą się przejmować posiadacze śliwy Renklody Uleny, która jest samopylna. Połowa maja to najdogodniejszy moment na zawieszenie pułapek wabiących owady, których gąsienice żerują w zawiązkach i owocach. Pułapki są dość skuteczne w walce z owocówkami oraz nasionnicą trześniówką. Kupując pułapki, należy zwrócić uwagę na ternin ważności i okres aktywności zawartego w nich preparatu. Grusze mogą zostać zaatakowane przez grzyba powodującego rdzę gruszy. W takim przypadku rośliny spryskuje się preparatami takimi samymi jak do walki z parchem, np. Zato 50 WG, Delan 700 WG, Kaptan 50 WP. Jeżeli choroba występuje, pamiętajmy aby w poblizu sadu nie uprawiać jałowców sabińskich, które są pośrednimi żywicielami patogena powodującego rdzę. Jeżeli w pobliżu rosną jałowce sabińskie, choroba będzie powracała co roku. Koniec kwitnienia śliw to okres zagrożenia ze strony owocnicy żółtorogiej. Szkodnik ten niszczy zawiązki owoców i powoduje ich opadanie. Oprysk ochronny przeprowadza się pod koniec kwitnienia (gdy opadnie około 80% płatków) za pomocą preparatu Calypso 480 SC. W późniejszym okresie przyglądamy się zawiązkom i usuwamy te z widocznymi "wgryzami" lub odchodami larw. Ładna pogoda sprzyja pojawieniu się mszyc. Aby się z nimi uporać, zabiegi ochronne rozpoczynamy gdy tylko pojawią się pierwsze kolonie tego szkodnika. Przede wszystkim usuwamy najsilniej porażone liście i wierzchołki pędów z koloniami mszyc. Przeprowadzamy oprysk wyciągiem z pokrzywy, czosnku lub cebuli. Jeżeli szkodników jest dużo i sięgniemy po "chemię", możemy użyć preparatu do zastosowań amatorskich - ABC przeciwko szkodnikom na drzewach i krzewach owocowych AL. Zaglądamy do przechowywanych w piwnicy owoców. Te najbar ... Zaglądamy do przechowywanych w piwnicy owoców. Te najbardziej dojrzałe zabieramy do spożycia, a egzemplarze gnijące wyrzucamy. Krzewy winorośli uprawianej w szklarni przycinamy do trzech oczek. Doglądamy czy wykonane w listopadzie zabezpieczenia przed mrozem i wiatrem nie zostały uszkodzone przez wiatr i deszcze. Jeżeli kopczyki wykonane wokół pni drzew i krzewów zostały rozmyte, usypujemy je ponownie. Aby zapobiec pękaniu kory i powstawaniu ran zgorzelinowych, już pod koniec grudnia możemy wykonać bielenie pni drzew owocowych. Należy także zabezpieczyć korę drzew przed uszkodzeniami przez gryzonie i zające. Ochronę stanowić mogą min. plastykowe koszulki zakładane na pnie cienkich drzewek. Kora może być też obgryzana przez sarny. W celu odstraszenia saren zaleca się zawieszać na wysokości 1 m mydełka toaletowe zawinięte w papier. Niezależnie od podjętych działań zapobiegawczych, trzeba kontrolować stan drzew w sadzie przez całą zimę. Zniszczenia i odarcia kory przez zwierzęta, a także podłużne pęknięcia kory na pniu drzew lub grubszych konarach, zobaczysz gołym okiem. Uszkodzone miejsca posmaruj maścią ogrodniczą (np. Funaben 03 PA). Po pierwszych silniejszych przymrozkach (ale przed nastaniem dużego mrozu), możemy pobrać z roślin sadowniczych zrazy do szczepienia. W tym czasie powinniśmy ściąć przede wszystkim pędy czereśni, brzoskwini, moreli i grusz. Pobrane w tym terminie lepiej się przechowają i nie będą uszkadzane przez mrozy. Zrazy gatunków mniej wrażliwych na niskie temperatury - jabłoni, śliw i wiśni - możemy pobrać w późniejszym terminie. Na zrazy ścina się jednoroczne pędy z dobrze wykształconymi pąkami. Zebrane zrazy, po związaniu w pęczki, układamy w dołku z piaskiem, a następnie je przysypujemy. Dlaczego należy trzymać je w piasku? Wilgotny piasek nie sprzyja rozwojowi pleśni, co może zdarzyć się w próchniczej ziemi. Jeżeli zrazy zamierzamy przetrzymać dłużej, powinniśmy w miejscu zakopania narzucić śniegu i trocin. Wówczas niska temperatura utrzyma się nawet do końca kwietnia. W grudniu możemy też pozyskać sadzonki zdrewniałe z jednorocznych pędów porzeczek i winorośli. Do wiosny przechowujemy je podobnie jak zrazy do szczepienia. Od następnego miesiąca będzie można rozpocząć cięcie drzew owocowych, dlatego też warto się do tego przygotować i sprawdzić w jakim stanie jest nasz sprzęt do cięcia. Czy noże i sekatory nie są uszkodzone, zardzewiałe i nie wymagają konserwacji lub wymiany na nowe? Październik jest dobrym okresem na sadzenie młodych drze ... Październik jest dobrym okresem na sadzenie młodych drzewek i krzewów owocowych, szczególnie tych o nagich korzeniach. Drzewka w pojemnikach łatwiej się przyjmują i można w zasadzie sadzić przez cały sezon wegetacyjny, są jednak znacznie droższe. Rośliny można sadzić dopóki nie zamarznie ziemia. Po posadzeniu obficie je podlewamy i obsypujemy kopczykami chroniącymi szyjkę korzeniową przed spadkami temperatury. Posadzonych drzewek nie należy natomist przycinać - zrobimy to dopiero na wiosnę. Jeżeli latem zebrałeś pestki moreli, czereśni, wiśni, śliwy czy też brzoskwini (tych ostatnich tylko z odmian późnych), teraz możesz je umieścić w doniczce z lekko wilgotnym piaskiem. W ten sposób należy je przechować do grudnia, kiedy to trzeba będzie zakopać je płytko w glebie w ogrodzie i zabezpieczyć przed mrozem przykrywając liśćmi lub igliwiem. Gdy minie zima, w marcu, wysiewamy je do gruntu. Otrzymane w ten sposób siewki mogą posłużyć jako podkładki lub nawet jako owocujące drzewka (na pierwsze owoce trzeba będzie jednak poczekać kilka lat). Wokół drzew i krzewów warto po raz ostatni usunąć chwasty. Dzięki temu opóźnimy ich pojawienie się na wiosnę. Ograniczymy też bytowanie gryzoni, które w miejscach zarośniętych przez chwasty mogą zakładać zimowe kryjówki. Jeżeli na działce miałeś problem z parchem jabłoni, wykonaj oprysk 5% roztworem mocznika. Zabieg ten przyspieszy rozkład liści wraz z zimującycymi otoczniami grzyba powodującego parcha jabłoni. Piędzik przedzimek wiosną może być sprawcą pojawienia si ... Piędzik przedzimek wiosną może być sprawcą pojawienia się dziur w liściach, pogryzień pąków kwiatowych, poniszczonych zawiązków owoców u jabłoni, gruszy, śliw, wiśni, czereśni, a także niektórych drzew ozdobnych. Zwalczamy go na przełomie września i października montując na pniach pułapki lepowe w postaci papierowego lub foliowego lejka pokrytego od spodu substancją klejącą, opasającego pień drzewa. Pułapki te zatrzymają wędrujące w górę pnia samice. Ten zabieg pozwoli uniknąć stosowania opryków chemicznych przeciwko temu szkodnikowi w okresie wiosennym. Jeżeli wiosną wśród krzewów malin widoczne były maleńkie muchówki (dł. 2 mm), to mógł być to pryszczarek malinowiec. Larwy tego szkodnika są beznogie, pomarańczowe, długości do 2,5 mm. Larwy żerują w grupach, po kilka lub kilkanaście sztuk, pod skórką pędu. Tutaj wydzielają substancje enzymatyczne, które powodują rozrastanie się tkanki i tworzenie na pędzach malin galasowatych narośli długości 5 cm i szerokości do 3 cm. Larwy żerują i zimują w tych właśnie naroślach. Aby pozbyć się larw tego szkodnika, wszystkie porażone i zniekształcone pędy (z naroślami) wycinamy nisko nad ziemią, a podłoże wokół krzewów ściółkujemy.

Krótki opis warunków pogodowych w Park Narodowy Słowacki Raj w listopadzie 2023. Gdy udasz się do Park Narodowy Słowacki Raj w listopadzie może wystąpić: często deszcz, często mgła, czasami śnieg . Średnie temperatury w ciągu dnia raczej mieszczą się między 3℃ oraz 15℃. Zazwyczaj pierwszy tydzień jest najcieplejszy w

Listopad na polu, w sadzie i w ogrodzie… Jakie prace wykonywać w listopadzie? Oto 14 podpowiedzi z Ekologicznego Poradnika Księżycowego. Rozpoczynamy listopad, szczególny czas, w którym unikamy prac na polu i w ogrodzie, bo tradycja nakazywała, by w końcu miesiąca, w Adwencie (w tym roku rozpoczyna się w grudniu dać już ziemi czas na spoczynek. Ale zanim to nastąpi przeczytajcie co jeszcze warto zrobić w ogrodzie przed zimą. 1. Kiedy sadzić rośliny korzeniowe i cebulki kwiatowe? Jeszcze w kwadrze owocu i korzenia na początku miesiąca, jeżeli ziemia nie zamarzła, można siać na zimę rośliny korzeniowe, marchew, pietruszkę, sadzić topinambur (słonecznik bulwiasty), czosnek, cebulki kwiatowe. Później dosyć korzystny termin to kwadra liścia i owocu, ale może być zbyt późno. 2. Kiedy zbierać rośliny korzeniowe? Dni oznaczone w kwadrze uprawy małymi korzeniami, czyli od 12. do 18. to dobry czas do zbiorów roślin korzeniowych, szczególnie tych mogących zimować w gruncie, np. pasternaku, skorzonery, chrzanu oraz ziół korzeniowych. Wcześniej korzystny czas po pełni (4 listopada) w kwadrze korzenia. Brukselka 3. Kiedy zbierać brukselkę, owoce leśne i pozyskiwać korę? Dziko rosnące owoce leśne zbierać i przetwarzać najlepiej przed pełnią (4 listopada i 3 grudnia) w kwadrach owocu. Korzystna także będzie kwadra kwadra liścia, wcześniej korzenia. Jest to również dobry czas do pozyskiwania kory z roślin leczniczych, igliwia na witaminowe napoje, a także zbioru brukselki. W kwadrach owocu, o ile ziemia nie zamarzła, można jeszcze siać kasztany, żołędzie, głogi, nasiona drzew szpilkowych, kwiatów, ziół. Dosyć dobre też kwadry korzenia i liścia. 4. Kiedy ciąć winorośl? Cięcie winorośli przed okryciem wykonać najlepiej w kwadrze uprawy, albo po pełni od 6 do 9. w kwadrze korzenia. Do bielenia drzewek najlepiej wybierać czas w kwadrze uprawy i korzenia 5. Kiedy bielić drzewka i zabezpieczać przez zimnem? Kwadra korzenia i uprawy to dobry czas do oczyszczenia, bielenia lub smarowania pni pastami, owijania drzewek słomą, obsypywania liśćmi, ściółkowania, budowy grządek podwyższonych, zabezpieczania przed przemarznięciem np. jeżyn, okrywania krzewów, kwiatów, ziół i innych roślin zimujących w gruncie. Po pełni okopywać większe drzewa, które chcemy zimą przesadzać z bryłą korzeniową. 6. Kiedy wapnować i nawozić ziemię? Jeszcze w kwadrze uprawy, ale najlepiej tylko wtedy, gdy jest to konieczne i nie było silniejszych przymrozków czy mrozów, można wapnować, nawozić obornikiem, kompostem pola, łąki, ogrody, przyorywać zielone nawozy. Rajska jabłoń 7. Kiedy ścinać zrazy z drzew owocowych i ścinać gałęzie krzewów ozdobnych? Zrazy z drzew owocowych, jeżeli już została zakończona wegetacja, ścinać przed pełnią 1, 2, 3 oraz 30. lub po pełni 6, 7, 8. Zrazy przechowywać w wiadrze z piaskiem w chłodnej piwnicy. Również w tych terminach ścinać gałęzie krzewów ozdobnych, np. forsycji, na sadzonki. Dołować w ocienionym miejscu, by 2-3 oczka wystawały nad ziemią, a 3 oczka były w ziemi. Podobnie można postępować w przypadku porzeczek i agrestu. 8. Kiedy sadzić wiklinę? W kwadrach owocu, korzenia i wcześniej liścia można sadzić wiklinę. Wystarczy poutykać w ziemię ucięte gałązki. Pietruszka 9. Kiedy pędzić szczypiorek i pietruszkę? W kwadrach owocu i w kwadrze liścia, ale najlpiej korzenia warto kopać pietruszkę, szczypiorek przeznaczone do pędzenia. 10. Jakich prac unikać w listopadzie? W listopadzie unikamy przesadzania roślin pokojowych i doniczkowych. 11. Kiedy rozmnażać zwierzęta? Zabiegi rozpłodowe zwierząt dokonywać gdy Księżyca przybywa do 3 i po 18. Zwierzęta gospodarskie najlepiej ubijać od nowiu do pełni 12. Kiedy ubijać zwierzęta? Ubój zwierząt gospodarskich wykonywać do 3. i po 18. 13. Kiedy pracować w pasiece? Ostatnie prace w pasiekach wykonywać od 6. do 17, zwłaszcza od 10. do 17. 14. Dokarmiamy ptaki! Zaczynamy dokarmiać ptaki jeżeli nadeszły silniejsze chłody. Tekst: Magdalena Przybylak-Zdanowicz Zdjęcia: archiwum Eko Media i Autorka Magdalena Przybylak - Zdanowicz dziennikarka i współautorka poradników zielarskich, kosmetycznych (z serii "ABC Kosmetyki Naturalnej") i kulinarnych. Każdego roku opracowuje Ekologiczny Poradnik Księżycowy tradycyjny i na ścianę oraz Kalendarz Rolników. Współpracuje z i innymi redakcjami. Laureatka wyróżnienia w konkursie na najciekawszą publikację związaną z rolnictwem ekologicznym. Prywatnie prowadzi certyfikowane gospodarstwo ekologiczne na Warmii specjalizujące się w uprawie zbóż i roślin motylkowych - Warmińska Ekozagroda.

^{Jesienne sadzenie, sianie, nawożenie. W listopadzie trzeba zakończyć jesienne porządki w warzywniku, ale można też posiać niektóre warzywa ozime. Musimy też zadbać o drzewa i krzewy owocowe, żeby w kolejnym sezonie były zdrowe i dobrze owocowały. Późna jesień to też idealny czas na zastosowanie niektórych nawozów naturalnych} W listopadzie jest już chłodno, często są przymrozki, a w ogrodzie opadają ostatnie liście z drzew - ogród szykuje się do zimowego spoczynku Listopad w ogrodzie to czas na ostatnie porządki i przygotowanie roślin do zimy. Jakie prace trzeba wykonać w ogrodzie w listopadzie? Ogród w listopadzie: przygotowanie do zimy. Krótkie, chłodne i często deszczowe dni w listopadzie sprawiają, że chętnie przebywamy w cieple domowego zacisza. Rośliny w ogrodzie nie mają takiej możliwości i dlatego musimy się o nie zatroszczyć i przygotować je do zimowego spoczynku. Co robimy w listopadzie w ogrodzie? Spis treściListopad w ogrodzie: jak zadbać przed zimą o drzewa i krzewy ozdobneListopad w ogrodzie: jak zadbać przed zimą o bylinyListopad w ogrodzie: zabezpieczanie roślin balkonowychListopad w ogrodzie: jak zadbać o glebęListopad w ogrodzie: prace na trawnikuListopad w ogrodzie: zbiór warzyw i prace w warzywnikuListopad w ogrodzie: prace w sadzieListopad w ogrodzie: jak zadbać o oczko wodne i staw Listopad w ogrodzie: jak zadbać przed zimą o drzewa i krzewy ozdobne Przed nastaniem mrozów można jeszcze sadzić drzewa i krzewy zrzucające liście na zimę. Po posadzeniu trzeba usypać u nasady pnia kopczyk z ziemi – ochroni on korzenie przed temperaturą poniżej 0 st. C. Pamiętajmy, aby nie przycinać świeżo posadzonych roślin – zrobimy to dopiero wiosną! Nawadniamy zimozielone krzewy liściaste i iglaste, bowiem rośliny te rosną również zimą i podczas słonecznych, mroźnych zimowych dni są narażone na przesychanie. Ogrzane słońcem pędy wyparowują wodę, a korzenie nie mogą pobierać jej z zamarzniętego gruntu (jest to tzw. susza fizjologiczna). Obficie podlewając rośliny późną jesienią, kiedy ziemia nie jest jeszcze zamarznięta, pomagamy roślinom przezimować. Powierzchnię wokół pni ściółkujemy 5-centymetrową warstwą torfu, suchych liści lub kory. Część nadziemną warto osłonić, na przykład siatką cieniującą. Krzewy iglaste, szczególnie o pokroju kolumnowym, pod ciężarem zalegającego na nich śniegu mogą się zdeformować, a nawet rozłamać. Aby temu zapobiec, warto obwiązać je sznurkiem lub owinąć elastyczną siatką. Z iglaków o pokroju rozłożystym należy strząsać śnieg, aby nie połamał gałęzi. Krzewy i drzewa iglaste wrażliwe na mróz (takie jak: sośnica japońska, cyprysik Lawsona, żywotnik wschodni, cyprysowiec Leylanda, cedr) należy zabezpieczyć przed zimą owijając je agrowłókniną lub chochołem ze słomy. Podobnie postępujemy z krzewami różaneczników, hortensji, róż pnących oraz wrażliwych na mróz gatunków prowadzonych na pniu (irgi, migdałki, szczodrzeniec). Nie używamy do tego folii, ponieważ nagrzewa się i nie przepuszcza powietrza, co spowodować może uszkodzenie roślin. Przeczytaj też: Okrywanie roślin na zimę. Jak przygotować rośliny w ogrodzie do zimy? >>> Z krzewów róż należy wyciąć chore pędy, usunąć opadłe liście (mogą być porażone przez choroby) i odpowiednio zabezpieczyć. Gdy temperatura spadnie poniżej 5 krzewy osłaniamy matami bądź włókniną, a ich podstawy obsypujemy kopczykiem ziemi do wysokości 20–40 cm. Podobnie kopczykujemy także powojniki wielkokwiatowe, krzewy magnolii, hortensji ogrodowej, ketmii syryjskiej, budlei Dawida, milinu. W listopadzie przygotowujemy sadzonki takich krzewów liściastych, jak jaśminowiec, dereń biały, liguster, pęcherznica, żylistek i inne. Pobieranie jednorocznych, zdrewniałych pędów wykonujemy po opadnięciu liści przed mrozami. Pędy tniemy na odcinki 15-20 cm i przechowujemy zanurzone pionowo w stale wilgotnym piasku przez zimę na przykład w chłodnej piwnicy. W tym czasie ukorzenią się, a wiosną będą gotowe do sadzenia. Listopad w ogrodzie: jak zadbać przed zimą o byliny Listopad to ostatni moment – jeśli nie zrobiliśmy tego wcześniej – na wykopanie dalii, pacioreczników i begonii bulwiastych. Po pierwszych przymrozkach okrywamy rośliny wieloletnie wrażliwe na niską temperaturę (takie jak lawenda, zawilec japoński, pustynnik, trytomma, pełniki, rozplenice, miskanty, tymianek, krokosmia, trawa pampasowa) oraz te, które posadziliśmy jesienią. Nie są jeszcze dobrze ukorzenione i mróz może je uszkodzić. Okrywamy także posadzone jesienią rośliny cebulowe (tulipany, narcyzy, hiacynty i inne), rozkładając warstwę kompostu, suchych liści, kory, słomy lub torfu o grubości 2–3 cm. Robimy to dopiero wtedy, gdy ziemia będzie lekko zmrożona, ponieważ jeśli rozłożymy okrycie zbyt wcześnie, stworzymy dobrą kryjówkę dla gryzoni, które chętnie zjadają cebule roślin ozdobnych. Taka osłona chroni przed gwałtownymi zmianami temperatury oraz wysuszającym działaniem mroźnego wiatru, szczególnie w bezśnieżne zimy. Pamiętaj! W suchych pędach bylin zimuje wiele pożytecznych owadów. Nasiona zaś są chętnie zjadane przez ptaki. Dlatego zostawmy przynajmniej część suchych roślin w naszym ogrodzie. Dodatkowo przysypane śniegiem i pokryte kryształkami lodu będą zimową ozdobą. Jesienna pielęgnacja rabat bylinowych – co trzeba zrobić przed zimą na rabatach bylinowych >>> Autor: GettyImages Przed opadami śniegu spod drzew owocowych trzeba usunąć wszystkie spady Listopad w ogrodzie: zabezpieczanie roślin balkonowych Zabezpieczyć przed zimą należy także rośliny zimujące na balkonach i tarasach. Te gatunki, które znoszą niskie temperatury, możemy tam pozostawić, osłaniając je przed mrozem i wiatrem. System korzeniowy chronimy, wstawiając pojemniki z roślinami (donice, skrzynki) np. do kartonowych pudeł wypełnionych styropianem, trocinami, suchymi liśćmi, słomą. Pamiętajmy, aby pozostawić roślinom otwory odpływowe, tak aby woda nie zalegała w korzeniach. Pędy możemy osłonić agrowłókniną. Autor: GettyImages Pędy róż pnących należy zdjąć z podpór, położyć na ziemi i obsypać nią Listopad w ogrodzie: jak zadbać o glebę Idealna gleba jest przewiewna, wilgotna i zasobna w składniki mineralne, łatwo dostępne dla roślin. Jest też pełna pożytecznych mikroorganizmów, które przyspieszają rozkład resztek organicznych i ich zamianę w próchnicę. Listopadowe prace zaczynamy od zbadania odczynu, czyli pH gleby. Możemy to zrobić dostępnym w sklepach ogrodniczych kwasomierzem polowym, pobierając próbkę z kilku miejsc w ogrodzie, z głębokości 15–20 cm. Wynik może wynosić od 3,5 (gleba kwaśna - torfowa) do 8,0 pH (gleba zasadowa - wapienna). Większość roślin najlepiej rośnie w ziemi, której odczyn jest lekko kwaśny lub obojętny (pH 6,0 - 7,0). W takiej glebie rozwija się najwięcej pożytecznych mikroorganizmów, a składniki mineralne są łatwo dostępne dla korzeni roślin. Jeśli pH gleby jest zbyt niskie (ziemia jest zakwaszona), to przeprowadźmy zabieg wapnowania gleby. Potrzebną dawkę nawozu rozsiewamy równomiernie na całej powierzchni zagonu, rabaty, czy trawnika. Po rozsianiu nawozy wapniowe dokładnie mieszamy grabiami z wierzchnią warstwą ziemi. Uwaga! Wapnowania nie należy łączyć z nawożeniem, bo w wyniku procesów, jakie wtedy zachodzą w ziemi, część minerałów staje się niedostępna dla roślin. Nawożenie możemy wykonać 2-3 tygodnie po wapnowaniu. Listopad w ogrodzie: prace na trawniku Trawnik kosimy dopóki rośnie trawa. Jeśli październik był ciepły, to możemy to robić jeszcze na początku listopada. Grabimy liście, które spadły z drzew i krzewów. Nie zostawiajmy ich na trawniku, bowiem stworzą wtedy nieprzepuszczalną dla powietrza warstwę, co sprzyja rozwojowi pleśni śniegowej i innych chorób grzybowych. Trawnik - jesienne prace. Jak przygotować trawnik do zimy >>> Autor: GettyImages Jarmuż, brukselkę, pasternak czy salsefię możemy zostawić na zimę na grządkach – te warzywa są bardziej wytrzymałe na niską temperaturę Listopad w ogrodzie: zbiór warzyw i prace w warzywniku W listopadzie zbieramy ostatnie warzywa korzeniowe (skorzonerę, pietruszkę, marchew, seler, buraki), warzywa kapustne (kapustę, kalafior, brukselkę) i pory. Możemy jeszcze pozostawić na grządkach jarmuż, brukselkę, pasternak, salsefię – te warzywa są bardziej wytrzymałe na niską temperaturę. Po zebraniu warzyw grządki należy oczyścić z resztek roślinnych (zdrowe możemy przeznaczyć na kompost), dokładnie przekopać, pozostawiając glebę w tzw. ostrej skibie. Na tych zagonach, na których w przyszłym sezonie planujemy posiać lub posadzić gatunki warzyw wymagające nawożenia organicznego, trzeba zastosować obornik lub kompost. Możemy też wzbogacić glebę za pomocą nawozów fosforowych bądź potasowych. Jeśli jest to konieczne, wapnujemy podłoże, pamiętając o zachowaniu przynajmniej 2-tygodniowej przerwy pomiędzy nawożeniem organicznym a wapnowaniem. Przeczytaj też: Jesień w warzywnym ogrodzie. Jesienne prace w warzywniku >>> Zanim gleba zamarznie można wysiać warzywa na wczesny zbiór wiosenny: pietruszkę, marchew, koper ogrodowy, szpinak oraz wysadzić czosnek i cebulę. Nasiona należy wysiać nieco głębiej niż wiosną. Nie powinny one skiełkować przed nastaniem zimy. Warto rozpocząć pędzenie niektórych warzyw, na przykład pietruszki, cebuli, szczypiorku. Dzięki temu zimą będziemy mogli dodawać do potraw świeżą natkę pietruszki i szczypior. Do doniczek wypełnionych podłożem sadzimy cebule, korzenie pietruszki, szczypior i stawiamy w mieszkaniu miejscu dobrze oświetlonym. Gdy zbierzemy warzywa z tuneli foliowych i szklarenek, należy koniecznie uprzątnąć ich wnętrze – usunąć resztki roślinne i inne pozostałości, przeprowadzić prace konserwacyjne konstrukcji. W listopadzie przygotowujemy miejsce na rozsadnik i niskie tunele foliowe – ziemię trzeba zabezpieczyć przed przemarznięciem. Przeczytaj też: Uprawa warzyw pod osłonami. Uprawa warzyw pod folią, agrowłókniną, w szklarni >>> Listopad w ogrodzie: prace w sadzie W listopadzie grabimy i opadłe z drzew owocowych liście – mogą one stanowić źródło chorób grzybowych, więc lepiej nie ryzykujmy i usuńmy je. Jeśli nie ma jeszcze mroźnej pogody, to można przerzucić kompost, rozrzucić obornik, przekopać nawozy zielone bądź zastosować nawożenie mineralne. Z drzew owocowych usuwamy wszystkie zaschnięte owoce (tzw. mumie), których nie zebraliśmy wcześniej. Nie wolno pozostawiać ich na drzewach, ponieważ w przyszłym roku mogą stać się źródłem chorób, a zmumifikowany owoc może spowodować zakażenie kory drzewa. Po opadnięciu liści należy dokładnie obejrzeć drzewa i sprawdzić, czy nie są one porażone chorobami i czy nie ma na nich gniazd szkodników. Jeśli stwierdzimy zainfekowanie bądź obecność szkodników, należy zastosować preparaty zgodnie z programem ochrony roślin owocowych. Przeczytaj też: Jak dbać o drzewa i krzewy po opadnięciu liści – ochrona przed szkodnikami i chorobami >>> Na początku listopada, jeśli pogoda na to pozwala (ziemia nie zmarzła), możemy jeszcze sadzić drzewka owocowe. Pamiętajmy, aby zabezpieczyć je przed zimą (usypując wokół pni kopczyki z ziemi), a także o zastosować ochronę przed gryzoniami (można na przykład owinąć pnie grubym papierem i owiązać sznurkiem lub użyć gotowe osłony, które są do nabycia w sklepach ogrodniczych). Pamiętajmy o osłonięciu roślin owocowych. Szczególnie wrażliwe są brzoskwinie, morele, orzech włoski i jeżyna bezkolcowa. Pędy jeżyny bezkolcowej oraz wrażliwych na mróz odmian winorośli zdejmujemy ostrożnie z podpór, układamy płasko na ziemi i przysypujemy około 20-centymetrową warstwą gleby. Jeśli pędy okażą się zbyt sztywne, nasady krzewów zabezpieczamy tak jak młode drzewa owocowe. Wokół nasady pni drzew usypujemy kopczyk z ziemi, natomiast pień i nasadę korony zabezpieczamy otulając słomą lub grubym papierem (kartonem). Istotne, aby warstwa ochronna otulała cały pień, musimy dobrze ją przymocować owijając sznurkiem. Pamiętaj! Do zimowego okrycia nie stosujemy folii, ponieważ jest nieprzepuszczalna i pod nią utrzymuje się wysoka wilgotność, a są to doskonałe warunki do rozwoju grzybów powodujących choroby kory i drewna. Korony małych drzew okrywamy w całości. Wycinamy dwuletnie pędy malin, które nie będą już owocowały. Regularnie przeglądamy owoce złożone w przechowalni i usuwamy zepsute i zgniłe (stanowią źródło infekcji dla pozostałych). Listopad w ogrodzie: jak zadbać o oczko wodne i staw Wyrzucamy liście, które spadły na rozciągniętą nad oczkiem wodnym lub stawem siatkę. W przeciwnym razie obciążona liśćmi siatka zanurzy się w wodzie i liście zaczną gnić. Pamiętajmy o uzupełnianiu wody w pojemnikach, w których zimują rośliny wodne. Zanim powstanie warstwa lodu, wyłączamy i wyjmujemy z wody pompy i filtry. Czyścimy je z mułu i glonów, filtry myjemy pod bieżącą wodą. Sprawdź, jak przygotować do zimy oczko wodne Uwaga! Pompy z oczka wodnego i stawu muszą być przechowywane w pojemniku z wodą, ponieważ przetrzymywane „na sucho“ wiosną może być trudno uruchomić. Wraz z przepływającą przez pracującą pompę wodą do wnętrza docierają rozpuszczone w wodzie zanieczyszczenia. Jeśli zaschną – utworzą na wewnętrznych elementach pompy twardą skorupę. Wiosną urządzenie trzeba będzie rozebrać i oczyścić. Zobacz galerię: Zabezpieczanie roślin w ogrodzie przed zimą Autor: materiały prasowe Agrowłóknina to dobry materiał do osłony roślin w ogrodzie przed mrozem (fot. Agrimpex) Zabezpieczenie roślin w ogrodzie na zimę Opracowanie: redakcja serwisu . 499 194 288 118 614 491 457 265

w listopadzie w polu w sadzie